بنام خدا
پس از اینکه مطالبی را راجع به شفاعت ورابطه آن با عدالت خداوند آورده ام ، برخی دوستان سوالاتی را مطرح کرده اند که لازم دیدم پاسخ آنها را در چند پست مستقل بیاورم تا إن شاء الله که مفهوم شفاعت را بیشتر و بهتر بشناسیم ....
سوال اوّلی که مطرح شد این است که اصل شفاعت به چه معناست؟؟؟
شفاعت از ماده «شفع»، به معناى ضمیمه کردن چیزى به مثل اوست (ضَمُّ الشىء الى مثله); از این عبارت روشن مى شود که باید نوعى شباهت و همانندى میان آن دو باشد، هر چند تفاوت هایى نیز در میان آن ها دیده شود.
فرض کنیم که کسی توی دریا در حال غرق شدن باشد ،وغریق نجات بخواهد که او را نجات دهد ،غریق با این امید که امکان نجات دادن شخص هست جان خود را به خطر انداخته واقدام به نجات شخص در حال غرق شدن می کند ..در حالی که اگر روزنه امیدی به نجات شخص غرق شده نباشد، غریق نجات نیز جان خویش را به خطر نینداخته واقدامی نمی کند.ویا اگر بین آندو وجه اشتراکی نباشد ،مثلا اگر کامیون در دریا افتاده باشد ،در اینجا دیگر از نجات غریق کاری بر نمیاد لذا اقدام او برای نجات آن کامیون ،کاری بیهوده است.
پس در اینجا بین شخص در حال غرق شده و غریق نجات یک وجه اشتراکی مانند توان نجات دادن ویا وجود برخی اسباب نجات باید وجود داشته باشد تا اقدامی برای نجات شخص صورت گیرد وگرنه اگر هیچ روزنه امیدی به نجات موجود نباشد ،اقدام برای نجات نتیجه مثبتی نخواهد داشت.
شفاعت در قرآن نیز بهمین صورت می باشد: یعنى شخص گنه کار به خاطر پاره اى از جنبه هاى مثبت (مانند ایمان یا انجام دادن بعضى از اعمال صالح) شباهتى با اولیاى خدا پیدا کند و آن ها با عنایات و کمک هاى خود او را به سوى کمال سوق دهند و از پیشگاه خدا تقاضاى عفو کنند. حقیقت شفاعت، قرار گرفتن موجودى قوى تر و برتر، در کنار موجودى ضعیف تر و کمک کردن به او براى پیمودن مراتب کمال است.به این خاطر، در بحث شفاعت، بر خلاف تصور عامیانه که فکر مى کنند نوعى پارتى بازى و رابطه مندى است، نوعى شباهت و همانندى باید میان آن دو موجود باشد و شخص گنه کار، به خاطر پاره اى از جنبه هاى مثبت، شباهتى با اولیاى خدا پیدا مى کند و با عنایت آن ها مسیر خود به سوى کمال را مى پیماید.•
شفاعت به معناى صحیح آن بر محور دگرگونى و تغییر موضع «شفاعت شونده» دور مى زند; یعنى شخص شفاعت شونده موجباتى فراهم مى سازد که از یک وضع نامطلوب و در خور کیفر بیرون آمده و به وسیله ارتباط با شفیع خود را در وضع مطلوبى قرار دهد که شایسته و مستحق بخشودگى گردد و ایمان به این نوع شفاعت در واقع یک مکتب عالى تربیت و وسیله اصلاح افراد گناهکار و آلوده، و بیدارى و آگاهى است.
این بحث ادامه دارد